พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ 31

พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ ปี 2531
ท่านเจ้าอาวาสวัดไชโย เมื่อครั้งปี พ.ศ.2470 มีความประสงค์จะลงรักปิดทองใหม่ให้กับ องค์หลวงพ่อพระมหาพุทธพิมพ์ (หลวงพ่อโต) ซึ่งเป็นพระพุทธรูปองค์ใหญ่ภายในวิหารวัดไชโย สร้างโดย สมเด็จพระพุฒาจารย์โต พรหมรังสี ท่านจึงเตรียมทำการลอกทองเก่าออกจากองค์พระ และได้บอกบุญกับพุทธศาสนิกชน เพื่อหาปัจจัยมาปิดทองใหม่ให้กับองค์หลวงพ่อพระมหาพุทธพิมพ์ แต่ยังไม่ทันได้ดำเนินการ ท่านได้มรณภาพลงเสียก่อน การดำเนินการปิดทองใหม่จึงได้หยุดชะงักลง ไม่มีผู้ใดดำเนินการต่อ

จนกระทั่ง พ.ศ.2531 พระครูพุทธพิมพานุรักษ์ (เฉลิม จันทวัณโณ) เจ้าอาวาส ได้ริเริ่มที่จะดำเนินการปิดทององค์หลวงพ่อมหาพุทธพิมพ์ต่ออีกครั้งให้แล้วเสร็จ ซึ่งก็ได้เกิดเหตุการณ์มหัศจรรย์ขึ้น คือ หลวงพ่อมหาพุทธพิมพ์ได้มาปรากฏในฝันของ ดร.เถลิง เหล่าจินดา โดยมาบอกกล่าวอนุญาตให้ดำเนินการลงรักปิดทองใหม่ได้ ขณะเดียวกัน ท่านเจ้าอาวาสก็ได้เกิดนิมิตว่า สมเด็จพระพุฒาจารย์โต พรหมรังสี ผู้สร้างองค์หลวงพ่อมหาพุทธพิมพ์ มาให้คำแนะนำกับท่านว่าให้นำผงและทองเก่าที่กะเทาะลอกออกมาจากองค์หลวงพ่อมหาพุทธพิมพ์นั้น มาสร้างเป็นพระสมเด็จ ให้ประชาชนนำไปบูชา โดยผงที่ลอกออกมาก็สร้างเป็น พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ 31 ส่วนทองคำที่ลอกออกมา ก็นำไปเป็นส่วนผสมสร้างพระทองคำ

ท่านเจ้าอาวาส และ ดร.เถลิง เหล่าจินดา จึงดำเนินการทำพิธีลงรักปิดทองใหม่ให้กับองค์หลวงพ่อมหาพุทธพิมพ์ และได้นำผงที่ลอกออกมาสร้างเป็น พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ 31  พร้อมกับทั้งเป็นการระลึกถึงวาระครบรอบ 200 ปี ชาตะของพระสมเด็จพระพุทธาจารย์โต พรหมรังสี ด้วย

ในการสร้าง พระสมเด็จ รุ่นประวัติศาสตร์31 นี้ ยังได้ใช้พระประสกที่ร่วงหล่นลงมาจากองค์พระมหาพุทธพิมพ์ มารวมเป็นมวลสารด้วย โดยในครั้งแรกมีพระประสกร่วงหล่นมาเพียง 1 อัน แต่นายช่างที่มาช่วยสร้าง พระสมเด็จรุ่นประวัติศาสตร์31 และเจ้าอาวาส ได้คิดว่าถ้าหากมีพระประสกมาเป็นมวลสารเพิ่มขึ้นอีก ก็จะช่วยเพิ่มพุทธานุภาพให้กับ พระสมเด็จรุ่นประวัติศาสตร์31 ให้มากยิ่งขึ้น และสิ่งมหัศจรรย์ก็ได้เกิดขึ้นอีก เมื่อท่านเจ้าอาวาสได้อธิษฐานจิตขอให้หลวงพ่อพระมหาพุทธพิมพ์ ประทานพระประสกเพิ่มขึ้นอีก และเมื่อมีการสำรวจองค์หลวงพ่ออีกครั้งก่อนดำเนินการปิดทองใหม่ ปรากฏว่ามีพระประสกชำรุดร่วงหล่นจากองค์หลวงพ่อเพิ่มอีก 47 อัน จึงเป็นอันว่าได้มีพระประสกจากองค์หลวงพ่อมหาพุทธพิมพ์มาเป็นมวลสารศักดิ์สิทธิ์ให้กับ พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์31 เป็นจำนวนมาก และทางวัดได้จัดให้มีพิธีมหาพุทธาภิเษก ในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ.2531 โดยมีพระเกจิอาจารย์ทั่วประเทศจำนวนมากถึง 108 รูป มาร่วมพิธี และสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช วัดบวรนิเวศวิหาร เสด็จมาเป็นองค์ประธานจุดเทียนชัย

พิมพ์ทรงของ พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์31 แบ่งออกได้ 7 พิมพ์ โดยพิมพ์นิยมสุด คือ พิมพ์ฐาน 7 ชั้น
โดย พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์31 พิมพ์ฐาน 7 ชั้น แบ่งออกได้เป็น 6 พิมพ์ คือ
1. พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ พิมพ์นิยมฐาน 7 ชั้น อกร่อง พิมพ์มีจุดไข่ปลาใต้ฐาน
2. พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ พิมพ์นิยมฐาน 7 ชั้น อกร่อง พิมพ์มีขีดใต้ครอบแก้ว
3. พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ พิมพ์นิยมฐาน 7 ชั้น อกร่อง พิมพ์ธรรมดา
4. พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ พิมพ์นิยมฐาน 7 ชั้น อกตัน พิมพ์ใหญ่
5. พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ พิมพ์นิยมฐาน 7 ชั้น อกตัน พิมพ์กลาง
6. พระสมเด็จเกศไชโย รุ่นประวัติศาสตร์ พิมพ์นิยมฐาน 7 ชั้น อกตัน พิมพ์เล็ก

พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์31 พิมพ์รองอื่น ๆ ได้แก่

พิมพ์ 3 ชั้น ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 พิมพ์ คือ พิมพ์ 3 ชั้นฐานหมอน หูบายศรี (นิยม), พิมพ์ฐาน 3 ชั้น พิมพ์ใหญ่, พิมพ์ฐาน 3 ชั้น พิมพ์ต้อ

พิมพ์ 5 ชึ้น อกตัน หูบายศรี

พิมพ์ 6 ชึ้น อกร่อง ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 พิมพ์ คือ พิมพ์อกร่อง แขนกลม กับ พิมพ์อกร่อง แขนเหลี่ยม

พิมพ์ 9 ชึ้น อกตัน หูบายศรี

พิมพ์คะแนน ฐาน 3 ชั้น

พิมพ์คะแนน ฐาน 7 ชั้น ซั่งแบ่งย่อยออกเป็น 4 พิมพ์ คือ พิมพ์แขนเหลี่ยม, พิมพ์แขนกลม, พิมพ์แขนวี, พิมพ์องค์พระล่ำ

ข้อสังเกต พิจารณา พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์31 
1. สังเกตได้จากด้านหลังขององค์พระ จะเป็นลายผ้า หรือลายตะแกรง ซึ่งจะมองเห็นได้ค่อนข้างชัดเจน
2. พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์ สร้างในปี พ.ศ.2531 จะมีตราประทับตรายางของวัดไชโย เป็นรูปสิงห์ โดยหมึกที่พิมพืจะมีสีออกส้ม หรือส้มอมแดง
3. ถ้าเป็นพระที่ไม่มีตราประทับด้านหลังของวัด ก็จะเป็นพระที่วัดไชโยถวายให้วัดทางภาคเหนือ ซึ่งเป็นวัดที่วัดไชโยให้ความอนุเคราะห์อยู่
4. พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์31 มักจะมีแป้งโรยพิมพ์ติดอยู่ทั่วองค์พระ ทั้งด้านหน้าและด้านหลัง
5. เนื้อพระจะเป็นเนื้อผงน้ำมัน และเนื้อพระจะร่วน ฟู ไม่แห้งแข็ง และพระบางองค์จะมีคราบน้ำมันตังอิ๊วผุดขึ้นมาบนเนื้อพระ
6. เนื่องจาก พระสมเด็จเกศไชโยรุ่นประวัติศาสตร์31 สร้างจากผงเก่าและทองเก่าที่ลอกออกจากองค์หลวงพ่อมหาพุทธพิมพ์ ในเนื้อพระสมเด็จจึงมีผงทองปนอยู่ในเนื้อพระ มองเห็นได้ค่อนข้างชัดในพระเกือบทุกองค์ เมื่อองค์พระกระทบกับแสงจะสังเกตเห็นประกายทองในเนื้อพระ แทบจะทุกองค์ โดยบางองค์มีมาก มีน้อย แตกต่างกันไป